Kronometre nedir?
Sıklıkla kronografla karıştırılan kronometre temelde, belli bir süre boyunca farklı koşullar altında sıkı presizyon testlerinden geçmiş, yüksek doğruluğa sahip bir mekanik saat mekanizmasıdır.
Kronometre testleri, saatin mekanizmasını farklı pozisyonlarda ve farklı sıcaklıklarda bir dizi doğruluk standardına göre ölçer.
Saat markaları ayrı ayrı testler yürütmesi için tarafsız ve bağımsız kuruluşları kullanır. Presizyon testleri son derece zorlu olduğundan, piyasadaki saatlerin sadece küçük bir yüzdesi sertifikalı kronometredir. Bir saatin kadranında "Kronometre" yazısını taşıyabilmesi için çok zorlu testlerden geçmiş olması gerekir.
Artık kronometre sertifikasyonunun temelini anladığınıza göre, kronometrelerin modern sertifikasyona nasıl evrildiğine bir göz atalım.
KRONOMETRELERİN TARİHÇESİ
Kronometre, yıllarca süren araştırma ve geliştirme çalışmalarının ardından ilk kez 18. yüzyılda geliştirilmiştir. O dönemde, 1600 ve 1700'lü yıllarda, deniz keşifleri yapmak çok revaçtaydı ve çok sayıda gemi, hesaplamaları yapmak için doğru bir saat olmaması nedeniyle boylamın belirlenememesi sonucunda batarak kayboluyordu. 1707 yılında, eve dönen İngiliz gemilerinin dik kayalıklara çarpması nedeniyle, denizdeki tek bir kazada 2000'den fazla denizci ölmüştü. Bunun sonucunda, 1714'te İngiliz hükümeti saat yapımcılarını ve bilim insanlarını açık denizlerde boylamı belirlemenin "doğru ve pratik" bir yolunu geliştirmeye teşvik etmek amacıyla, Boylam Yasası adı altında, oldukça yüklü bir para ödülünün verileceği bir yarışma düzenledi.
İlk çalışan deniz kronometresi, paslanmaya karşı dayanıklı sürtünmesiz parçalar üretmek için farklı materyallerle çalışan İngiliz saat yapımcısı John Harrison tarafından tasarlanıp yapıldı. Sonrasında ise Boylam Kurulunu saatlerinin çalıştığına ikna edebilmek için yıllarını harcadı. Çok sayıda deniz yolculuğunun ardından, yapılan saatin gerçekten de denizde doğru gösterdiği tespit edildi. Sonunda, sabit bir lokasyonda (Greenwich Saati) hassas doğrulukta çalışan bu saat sayesinde, denizciler yerel öğle vaktinde bazı hızlı hesaplamalar yaparak geminin boylamını belirleyebiliyorlardı. Bu sadece hayatları ve gemileri kurtarmakla kalmadı, aynı zamanda da ülkelerin deniz ve keşif güçlerini inşa etmelerine olanak sağladı.
1880'lerin sonunda, Longines yüksek presizyonlu zaman tutma alanına girerek sertifikalı bir kronometre için ilk mekanizmasını üretti: 21.59 kalibre. Bu kronometre mekanizması 1878'de geliştirilmiş olan bir kalibreyi temel alıyordu ve doğruluğunun artması için adapte edilmişti.
KRONOMETRELİ KOL SAATİ TESTLERİ
Yüzyıllar boyunca, saatlerin evrim geçirmesi ve kol saatlerinin ortaya çıkmasıyla, başarılı bir kronometreli kol saati üretme konsepti önemini her zaman korudu. Bugün bir kol saati, içindeki mekanizma harici bir gözlemevi tarafından belirlenen sıkı standartlara uygun olarak sertifikalandırıldıysa, kronometre statüsünü elde edebilir.
Besancon, Fransa'da, Almanya'nın Saksonya bölgesinde, Japonya'da ve İsviçre'deki birkaç tanesi de dahil dünyanın başka yerlerinde kronometre test tesisleri bulunmaktadır. Kronometre kriterleri her gözlemevine göre minik farklılıklar gösterebilir. İsviçre saatleri için, en bilinen ve en prestijli gözlemevi İsviçre'de üç yerde faaliyet gösteren Controle Officiel Suisse des Chronometers'dir (COSC - İsviçre Resmi Kronometre Kontrol Kurumu). Koleksiyonerler saatlerinin “COSC sertifikalı” olduğunu söylediklerinde, bu kronometre sertifikasının Controle Officiel Suisse des Chronometers'den verildiği anlamına gelir.
COSC standartlarına bakıldığında, sertifikasyon kriterlerinin ISO 3159 standartlarını temel aldığı görülür. COSC'den kronometre sertifikası kazanabilmek için, kronometre 15 gün boyunca aşırı ısılar, nem, basınç ve daha fazlası gibi çok sayıda koşulda, beş farklı pozisyonda test edilir. Her gün ölçümler alınarak iki bağımsız atomik saatle karşılaştırılır.
Testler sırasında, saatler çeşitli pozisyonlara yerleştirilir: Saat 3, saat 6, saat 9, kadran üstte, kadran altta. Her saat her pozisyonda kalır ve 24 saat boyunca ısı verilir. Her gün saatler, ölçümler için kısa bir süreliğine alınır.
Sadece presizyon kriterlerini taşıyan saatlere resmi kronometre sertifikası verilebilir. Mekanik saatin günlük varyasyonu günde -4 ila +6 saniyeden daha fazla olamaz. İsviçre'de üretilen saatlerin sadece yaklaşık %3'ü COSC'nin sertifikasyon sürecini geçebilmektedir. Kronometre sertifikasyonu, test edilen her bir mekanik saatin sağlam ve olağanüstü bir doğruluğa sahip olduğunun garantisidir.
Saat markaları bir saatin içinde bir kronometre mekanizması kullandığında, bir çoğu kadrana "kronometre" damgasını koyar. Sonuçta bu statüyü elde edebilmek için çok uğraşmışlardır.
COSC'den kronometre sertifikası kazanabilmek için, kronometre 15 gün boyunca aşırı ısılar, nem, basınç ve daha fazlası gibi çok sayıda koşulda, beş farklı pozisyonda test edilir.
LONGINES KRONOMETRELERİ
Sıklıkla, kronometrelerde etkinliği ve presizyonu artırmak için, mekanizma içinde başka inovasyonlarda bulunur. Örneğin Longines, kronometre mekanizmalarını çok uzun ömürlü olan silikon denge yaylarıyla üretir. Denge yayı, saatin denge konumu etrafında salınan düzenleyici organıdır ve temel görevi düzenli bir ritmi sabit tutmaktır. Silikon denge yayı kullanıldığında, materyal normal ısı değişikliklerine, manyetik alanlara ve atmosfer basıncına dayanıklı olur.
Longines'in halen, saatlerinin tümü sertifikalı kronometre olan iki koleksiyonu piyasaya çıkmayı beklemektedir. Bunlar Record ve Longines Spirit Koleksiyonlarıdır. Saatlerin tümü, son nokta presizyona sahip olduklarını tasdik eden bir kronometre sertifikasyon kartıyla birlikte satılmaktadır ve 5 yıllık garantiye sahiptir.