Formula 1'de Zamam Tutuculuğu

Grand Prix, Monako gibi ünlü pistlerde boy gösteren, en hızlı tek kişilik araçların katıldığı en önemli motor sporları yarışıdır. 60 yıl boyunca bu yarışlarda zaman tutucu olan Longines, her zaman ölçüm hassasiyetini iyileştirmeye çalıştı.
image image
1966 Hollanda Grand Prix'si: Kazanan Jack Brabham (Avustralya), Brabham-Repco’sunda takım arkadaşı Denny Hulme’ye (Yeni Zellanda) yol gösteriyor.
1933-1992
Binlerce etkinlikte Resmi Zaman Tutucu olarak atanan Longines, motor sporlarında zengin bir geçmişe sahiptir. Longines’in zaman tuttuğu ilk yarış, 1933 yılında Brezilya Grand Prix’ydi. O zamanlar Formula 1 henüz piyasada yoktu.

1950 yılında Formula 1’in açılış sezonunda Longines, ünlü Grand Prix de Monaco’da zaman tutmuş, aynı zamanda ABD’de Indianapolis 500 yarışında da Zaman Tutucu olmuştur. Yine 1950’li yıllarda Saint-Imier çıkışlı marka, Barselona (İspanya), Bern (İsviçre), Buenos Aires (Arjantin), Zandvoort (Hollanda), Spa-Francorchamps (Belçika) ve Melbourne (Avustralya) şehirlerindeki Formula 1 yarışlarında, daha birçok yarış etkinliğinde ve tepe tırmanışında zaman tutmuştur.
Daha hassas ve doğru zaman tutmak isteyen Longines, Chronocaméra (kronokamera) olarak bilinen ve fotoğraflı zamanlama imkanı sunan yeni bir zamanlama sistemi geliştirdi. Bu tamamen otomatik kamera sistemi, başlama ve bitiş sıralarını, saati, dakikayı, saniyeyi ve saniyenin binde birini kaydediyordu. Bir tel keskisinden, telsizlerden ve fotosellerden oluşan bu zamanlama sistemi, Ekim 1950’de Uluslararası Otomobil Federasyonu tarafından resmi olarak onaylanmıştır.
Grand Prix F1 Belçika, 1967: Lotus 49’u ile Graham Hill (Birleşik Krallık).
1953 yılındaysa Longines, quartz (pilli) saatle çalışan ilk zamanlama cihazını, Chronocinégines’i (Kronosinejin) piyasaya sürdü. Saniyenin 100’de biri hassasiyetindeki bu cihaz, Neuchâtel gözlemevinde mutlak kesinlik elde eden ilk taşınabilir sistem oldu. 1956 yılına gelindiğindeyse Longines, bir sensör yardımıyla zamanı otomatik olarak başlatan ve durduran Chronotypogines'i (Kronotipojin) geliştirmişti. Bu cihazın avantajı küçük, sağlam ve kolay kullanılabilir olmasıydı. Uluslararası Otomobil Federasyonu, 1956 yılında resmi olarak Longines’in en yeni zaman tutma sistemini kabul etti.

1960’lı yıllarda Grand Prix de Monaco motor yarışlarının en görkemlisiydi ve İngilizler parkurda hakimiyeti ellerine geçirmişlerdi. Mayıs 1963’te İskoç sürücü Jim Clark, zamanın ilk modern monokok yapılı otomobili Lotus 25’iyle pol pozisyonunu belirlemişti. Bu model, ilerleyen zamanlarda tüm ekiplerce taklit edilecekti. Longines, sıralama etabında Clark’ın süresini 1 dakika 34,3 saniye ölçtü; BRM otomobiliyle İngiliz sürücü Graham Hill’den 0,7 saniye daha hızlıydı.
Yarışın büyük bölümünde Jim Clark, hafif Lotus'unun vites kutusu bozulana kadar 78. turda rakiplerinin 14 saniye önünde rahatça öndeydi. Sürücüler 100 tur boyunca 2.800 vites değiştirmek zorunda kaldılar, bu da elleri ve arabaları için zordu. Ne de olsa, o zamanlar sürücüye yardımcı olacak elektronikler olmadığı için araba kullanmak çok daha fiziksel bir işti. "Araçlar bugün daha hızlı olabilir ama o zamanlar sürmek çok daha zordu. Kesin olmak zorundaydınız, tutarlı olmalıydınız ve hata yapmanıza izin verilmedi”, diye hatırladı Jackie Stewart, CNN geçenlerde ona 1960'larda yarış hakkında soru sorduğunda. Graham Hill yarışın sonuna kadar liderliği ele geçirdi ve 2 saat 41 dakika 49.7 saniyede kazandı. Bu, Hill'in 1969'da elde edeceği beş zafer arasından ilk zaferi olacaktı. Bıyığı ve arkaya taranmış saçlarıyla İngiliz "beyefendi" yarışçısı Monaco'nun olağanüstü şampiyonuydu. Hill, 1968'de bir röportajda Monaco'nun neden en sevdiği yarış olduğunu açıklarken, “Karşılaştığınız her şeyi halka açık bir yolda buluyorsunuz: lamba direkleri, ağaçlar, gece kulüpleri, evler, oteller, bordürler, oluklar” dedi.
Monza’da 1986 İtalya Grand Prix’si: Stefan Johansson (İsveç) Ferrari’siyle Longines/Olivetti’nin zaman ölçümünü kontrol ediyor.
Aynı yıl Longines, Chronotypogines zamanlama cihazını Télé-Longines adı verilen ve saniyenin binde birini ölçebilen sistemle değiştirdi. Bu sıralar Formula 1 artık dünya çapında milyonlarca izleyiciyi televizyon başına çeken popüler bir spor olmuştu.
Longines mühendisleri, her bir arabanın zamanını ayrı ayrı ölçerek zamanlama sistemlerini daha da geliştirdiler. İtalyan bilgisayar firması Olivetti ortaklığıyla geliştirilen bu yeni sistem, dünyada ilk defa otomobilleri radyo dalgalarıyla ayırt ediyordu. Bu devrim niteliğindeki zamanlama sistemi Formula One Constructors’ Association (FOCA) tarafından kabul görmüş ve Mart 1980’de Long Beach’te düzenlenen ABD Grand Prix’de resmi olarak ilk defa kullanılmıştı. Otomobillerin tümüne yerleştirilen Longines kodlayıcıların ilettiği elektronik uyarılarla veriler hızla bilgisayara iletiliyor, bilgiler anında ekiplere, basına ve halka duyuruluyordu. 1982’den 1992’ye kadar Longines, tüm Formula 1 yarışları için Resmi Zaman Tutucusu olarak görevlendirildi.
Ferrari sürücüsü Gilles Villeneuve (ortada), eşi Joann ve Longines zaman tutucusu Jean Campiche (solda) ile Zandvoort'da, 1981 Hollanda Grand Prix'sinde.
İlk Grand Prix de Monaco, 1950.