Τι είναι το απόθεμα ισχύος σε ένα ρολόι?
Το απόθεμα ισχύος αποτελεί μια από τις έννοιες για την οποία υπάρχουν οι περισσότερες απορίες στα μηχανικά ρολόγια. Στην ουσία, απόθεμα ισχύος είναι η ποσότητα αποθηκευμένης ενέργειας μέσα σε ένα μηχανικό ρολόι (ο χρόνος για τον οποίο μπορεί να συνεχίσει να λειτουργεί) πριν εξαντληθεί η ενέργεια.
Το απόθεμα ισχύος ενός ρολογιού είναι η χρονική διάρκεια για την οποία θα συνεχίσει να λειτουργεί αφότου το ρολόι έχει κουρδιστεί πλήρως. Αποκαλούμενο στην Ελβετική βιομηχανία ωρολογοποιίας και ως «Reserve de Marche», τα σημερινά ρολόγια με απόθεμα ισχύος προσφέρουν από 42 ώρες απόθεμα ισχύος και άνω.
ΠΩΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΕΙ ΤΟ ΑΠΟΘΕΜΑ ΙΣΧΥΟΣ
Όλα τα μηχανικά ρολόγια, είτε είναι αυτοκουρδιζόμενα (αυτόματα) είτε κουρδίζονται χειροκίνητα, λειτουργούν με ένα κύριο ελατήριο το οποίο, όταν είναι κουρδισμένο, συσπειρώνεται σφιχτά. Αυτό το ελατήριο είναι τοποθετημένο μέσα σε έναν κύλινδρο οπότε εκεί είναι που αποθηκεύεται η ενέργεια. Όταν είναι πλήρως κουρδισμένο, το ελατήριο αρχίζει να ξετυλίγεται σταθερά, απελευθερώνοντας συνεχώς ενέργεια για να κινεί τροχούς, δείκτες, ημερομηνία και όποιες άλλες λειτουργίες.
Όταν το ελατήριο έχει ξετυλιχτεί τελείως, η ισχύς έχει εξαντληθεί και το ρολόι σταματά να δουλεύει μέχρι να κουρδιστεί ξανά. Το μάκρος του κύριου ελατηρίου σχετίζεται άμεσα με την ποσότητα του αποθέματος ισχύος του ρολογιού. Όσο μακρύτερο το ελατήριο, τόσο μεγαλύτερο το απόθεμα ισχύος, καθώς και η μείωση της ταλάντωσης π.χ. από 28.800 A/h σε 25.200 A/h. (μικρότερη ταλάντωση, λιγότερη απαιτούμενη ενέργεια)
Επιπρόσθετα, κάποια ρολόγια είναι εφοδιασμένα με δύο κυλίνδρους και ελατήρια, ώστε να προσφέρουν ακόμη μεγαλύτερο απόθεμα ισχύος.
Τα αυτόματα ρολόγια διαθέτουν ένα ταλαντευόμενο βαρίδι που συνεχίζει να παρέχει ενέργεια στο ρολόι με την κίνηση του καρπού. Ανάλογα με το απόθεμα ισχύος, ένα ρολόι μπορεί να φορεθεί για συγκεκριμένο χρονικό διάστημα, να μη φορεθεί για μία μέρα και να ξαναφορεθεί χωρίς πρόβλημα συνεχίζοντας να λειτουργεί. Εάν για παράδειγμα βγάλετε το ρολόι μια Παρασκευή βράδυ και δεν το ξαναβάλετε μέχρι το πρωί της Δευτέρας, μπορεί να χρειαστεί να ρυθμίσετε την ώρα εάν το απόθεμα ισχύος έχει εξαντληθεί ή όχι, ανάλογα με το απόθεμα ισχύος του συγκεκριμένου ρολογιού. Το μέσο αυτόματο ρολόι συνήθως διαθέτει περίπου 36 με 48 ώρες απόθεμα ισχύος. Η πλειοψηφία των αυτόματων ρολογιών από τη Longines προσφέρει ένα μέσο όρο 64 ωρών αποθέματος ισχύος.
Σε ρολόγια που κουρδίζονται χειροκίνητα, το απόθεμα ισχύος είναι λίγο μεγαλύτερο από ότι σε ένα αυτόματο ρολόι, αλλά και πάλι εξαντλείται όταν το ελατήριο έχει ξετυλιχτεί τελείως, εκτός εάν ο ιδιοκτήτης κουρδίσει την κορώνα του ρολογιού χειροκίνητα πριν εξαντληθεί.
ΠΩΣ ΝΑ ΚΟΥΡΔΙΣΕΤΕ ΕΝΑ ΡΟΛΟΙ
Για να τροφοδοτήσετε το απόθεμα ισχύος, χρειάζεται να κουρδιστεί η κορώνα. Στα ρολόγια Longines, η κορώνα πρέπει να παραμείνει στη θέση 0 (την πιεσμένη θέση) και να περιστραφεί. Αν το ρολόι έχει βιδωτή κορώνα, η κορώνα θα χρειαστεί να ξεβιδωθεί πριν το κούρδισμα. Ανάλογα με το μοντέλο, κάποιες κορώνες μπορούν να περιστραφούν και προς τις δύο κατευθύνσεις. Ένα αυτόματο ρολόι δεν μπορεί να κουρδιστεί παραπάνω από όσο πρέπει, οπότε δεν υπάρχει ανησυχία πως η κορώνα θα περιστραφεί πολλές φορές. Για να μην τεντωθεί υπερβολικά το κύριο ελατήριο, είναι εφοδιασμένο με ένα μηχανισμό ασφαλείας που διαφέρει ανάμεσα στα αυτόματα ρολόγια και σε αυτά που κουρδίζονται χειροκίνητα. Στα αυτόματα ρολόγια, το τέλος του κύριου ελατηρίου διαθέτει ένα εξαιρετικά δυνατό κομμάτι ανοξείδωτου ατσαλιού (γνωστό ως συμπλέκτης ολίσθησης), το οποίο του επιτρέπει απλώς να γλιστρά μέσα στον κύλινδρο, όταν το ρολόι είναι πλήρως κουρδισμένο, χωρίς το κύριο ελατήριο να τεντώνεται περισσότερο.
Τα μηχανικά ρολόγια έχουν ένα μηχανισμό κίνησης που αποσυμπλέκει τα γρανάζια κουρδίσματος από το κύριο ελατήριο, όταν αυτό είναι πλήρως κουρδισμένο.
Επιπλέον, ένα ρολόι μπορεί να λειτουργεί με την κινητική ενέργεια που δημιουργεί το χέρι του χρήστη. Παρ' όλα αυτά, είναι σημαντικό να κουρδίζεται πλήρως το ρολόι, καθώς η κίνηση του ρολογιού εξαρτάται από τις καθημερινές δραστηριότητες. Για παράδειγμα, κάποιος που κάθεται σε γραφείο για το μεγαλύτερο μέρος της ημέρας μπορεί να χρειάζεται να κουρδίζει το ρολόι περισσότερο.
ΔΕΙΚΤΕΣ ΑΠΟΘΕΜΑΤΟΣ ΙΣΧΥΟΣ
Πολλά μηχανικά ρολόγια διαθέτουν δείκτη αποθέματος ισχύος στο καντράν τους. Ένας δείκτης αποθέματος ισχύος εμφανίζει το χρονικό διάστημα για το οποίο το ρολόι διαθέτει ενέργεια μέχρι το πλήρες κούρδισμα και δείχνει ανά πάσα στιγμή την ενέργεια που απομένει στο κύριο ελατήριο. Μετράει την ενέργεια καθώς το ελατήριο του ρολογιού ξετυλίγεται. Υπάρχουν πολλοί διαφορετικοί τρόποι να εμφανίζεται το απόθεμα ισχύος και ανάλογα με το ρολόι, μπορεί να δείτε ένα δείκτη σε σχήμα βέλους να δείχνει νούμερα σε ένα κυρτό άνοιγμα ή μπορεί να δείτε μια ένδειξη σε ευθεία γραμμή ή ακόμα και μια ένδειξη «πάνω/κάτω». Ορισμένα ρολόγια διαθέτουν μια ένδειξη με βάση τα χρώματα όπου, όταν είναι πλήρως κουρδισμένο, είναι μπλε και κινείται προς το κόκκινο ως προειδοποίηση, καθώς η ενέργεια εξαντλείται. Άλλα χρησιμοποιούν τα σύμβολα + ή -. Κάποιοι λάτρεις των ρολογιών προτιμούν τους δείκτες αποθέματος ισχύος στα καντράν για την ομορφιά του σχεδιασμού, καθώς και ως λειτουργικό χαρακτηριστικό.
Δεν έχουν όλα τα μηχανικά ρολόγια δείκτη αποθέματος ισχύος στα καντράν τους. Η αξία ενός δείκτη αποθέματος ισχύος στο καντράν είναι ότι δείχνει πότε το ρολόι χρειάζεται κούρδισμα, είτε περιστρέφοντας την κορώνα σε ένα ρολόι που κουρδίζεται χειροκίνητα, είτε φορώντας το ρολόι για κάποιο διάστημα εάν αυτό αυτοκουρδίζεται.