Τι είναι το Power Reserve ενός ρολογιού;
Το απόθεμα ισχύος αποτελεί μια από τις έννοιες για την οποία υπάρχουν οι περισσότερες απορίες στα μηχανικά ρολόγια. Στην ουσία, απόθεμα ισχύος είναι η ποσότητα αποθηκευμένης ενέργειας μέσα σε ένα μηχανικό ρολόι (ο χρόνος για τον οποίο μπορεί να συνεχίσει να λειτουργεί) πριν εξαντληθεί η ενέργεια.
Μία από τις συχνότερες ερωτήσεις σχετικά με τα μηχανικά ρολόγια αφορά το power reserve (απόθεμα ισχύος). Ουσιαστικά, το power reserve είναι η ποσότητα της αποθηκευμένης ενέργειας στο εσωτερικό ενός μηχανικού ρολογιού (το χρονικό διάστημα για το οποίο μπορεί να συνεχίσει να λειτουργεί) προτού εξαντληθεί η ισχύς του.
Το power reserve ενός μηχανικού ρολογιού είναι το χρονικό διάστημα για το οποίο θα λειτουργήσει το ρολόι αφότου κουρδιστεί πλήρως. Τα σύγχρονα ρολόγια διαθέτουν power reserve, ή αλλιώς «Reserve de Marche» όπως αποκαλείται στην ελβετική ωρολογοποιία, τουλάχιστον 42 ωρών.
ΠΩΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΕΙ ΤΟ POWER RESERVE
Όλα τα μηχανικά ρολόγια, με αυτόματο ή χειροκίνητο μηχανισμό κουρδίσματος, λειτουργούν με ένα κύριο ελατήριο, το οποίο τυλίγεται όταν κουρδίζεται. Αυτό το ελατήριο είναι τοποθετημένο μέσα σε μία θήκη ελατηρίου, όπου αποθηκεύεται η ενέργεια. Αφού κουρδιστεί πλήρως, το ελατήριο αρχίζει να ξετυλίγεται σταθερά, απελευθερώνοντας συνεχώς ενέργεια, ώστε να κινεί τα γρανάζια, τους δείκτες, την ένδειξη ημερομηνίας και άλλες λειτουργίες.
Όταν το ελατήριο ξετυλιχθεί πλήρως, έχει εξαντληθεί η ισχύς και το ρολόι σταματά να λειτουργεί μέχρι να κουρδιστεί ξανά. Το μήκος του κύριου ελατηρίου σχετίζεται άμεσα με το power reserve ενός ρολογιού. Όσο μεγαλύτερο είναι το μήκος του ελατηρίου, τόσο περισσότερο διαρκεί το power reserve ή και μεγαλύτερη η μείωση των ταλαντώσεων, από 28.800 A/h σε 25.200 A/h (λιγότερες ταλαντώσεις σημαίνει λιγότερη απαιτούμενη ενέργεια).
Επιπλέον, ορισμένα ρολόγια είναι εφοδιασμένα με δύο κυλίνδρους και ελατήρια, προσφέροντας ακόμη μεγαλύτερο power reserve.
Στα αυτόματα ρολόγια, υπάρχει ένα «ταλατευόμενο βαρίδιο», το οποίο συνεχίζει να τροφοδοτεί ενέργεια στο ρολόι όταν κινείται ο καρπός. Ανάλογα με το power reserve, ο χρήστης μπορεί να φορέσει το ρολόι για κάποιο διάστημα, να το βγάλει για μια μέρα και να το φορέσει ξανά χωρίς να έχει σταματήσει να λειτουργεί. Για παράδειγμα, εάν βγάλετε το ρολόι το βράδυ της Παρασκευής και δεν το φορέσετε ξανά μέχρι τη Δευτέρα το πρωί, μπορεί να πρέπει να ρυθμίσετε την ώρα, εάν έχει εξαντληθεί το power reserve, ή και όχι, ανάλογα με το power reserve του ρολογιού. Ένα κοινό αυτόματο ρολόι έχει συνήθως power reserve για περίπου 36 έως 48 ώρες. Τα περισσότερα αυτόματα ρολόγια της Longines προσφέρουν κατά μέσο όρο απόθεμα ισχύος 64 ωρών.
Στα ρολόγια χειροκίνητου κουρδίσματος, το power reserve διαρκεί ελαφρώς περισσότερο σε σχέση με τα αυτόματα ρολόγια, όμως κι αυτό μειώνεται και εξαντλείται όταν το ελατήριο ξετυλιχθεί πλήρως, εκτός εάν ο ιδιοκτήτης κουρδίσει προηγουμένως χειροκίνητα την κορώνα του ρολογιού.
ΠΩΣ ΤΡΟΦΟΔΟΤΕΙΤΑΙ ΜΕ ΙΣΧΥ ΕΝΑ ΡΟΛΟΙ
Για να αναπληρωθεί το power reserve, είναι απαραίτητο το κούρδισμα της κορώνας. Στα ρολόγια της Longines, η κορώνα πρέπει να περιστρέφεται όταν βρίσκεται στην αρχική θέση (δηλαδή, να είναι εντελώς πιεσμένη προς τα μέσα). Εάν η κορώνα είναι βιδωτή, πρέπει να ξεβιδώνεται πριν το κούρδισμα. Ανάλογα με το μοντέλο, η κορώνα μπορεί να κουρδίζεται και προς τις δύο κατευθύνσεις. Ο χρήστης δεν χρειάζεται να ανησυχεί μήπως περιστρέψει την κορώνα περισσότερο από όσο πρέπει, αφού δεν υπάρχει κίνδυνος υπερβολικού κουρδίσματος σε ένα αυτόματο ρολόι. Για να μην εντείνεται υπερβολικά, το κύριο ελατήριο διαθέτει μια διάταξη ασφαλείας που διαφέρει μεταξύ των ρολογιών με αυτόματο και χειροκίνητο κούρδισμα. Στα αυτόματα ρολόγια, το κύριο ελατήριο διαθέτει στο άκρο του ένα ιδιαίτερα στιβαρό εξάρτημα από ανοξείδωτο ατσάλι (γνωστό και ως ολισθαίνοντα συμπλέκτη), ώστε να γλιστρά μέσα στη θήκη ελατηρίου όταν το ρολόι κουρδιστεί πλήρως και να πάψει να εντείνεται το ελατήριο.
Τα μηχανικά ρολόγια διαθέτουν μηχανισμό που απεμπλέκει τα γρανάζια κουρδίσματος από το κύριο ελατήριο όταν το κύριο ελατήριο τυλιχτεί πλήρως.
Ένα ρολόι μπορεί επίσης να λειτουργεί με την ενέργεια από την κίνηση του χεριού του χρήστη. Ωστόσο, το κούρδισμα του ρολογιού παραμένει σημαντικό για να επιτευχθεί η πλήρης ισχύς, διότι διαφορετικά ο μηχανισμός του ρολογιού θα εξαρτάται από τις καθημερινές του δραστηριότητες. Για παράδειγμα, εάν ο χρήστης κάθεται σε ένα γραφείο το μεγαλύτερο μέρος της ημέρας, μπορεί να χρειάζεται να κουρδίζει περισσότερο το ρολόι.
ΕΝΔΕΙΞΕΙΣ POWER RESERVE
Πολλά μηχανικά ρολόγια διαθέτουν ένδειξη power reserve στο καντράν, η οποία δείχνει για πόσο χρόνο θα λειτουργεί το ρολόι μετά από το πλήρες κούρδισμα και πόση ισχύς απομένει στο κύριο ελατήριο. Η ένδειξη αυτή, η οποία μετρά την ενέργεια που απελευθερώνεται καθώς ξετυλίγεται το ελατήριο του ρολογιού, μπορεί να έχει διάφορες μορφές. Μπορεί να είναι ένα βέλος που δείχνει αριθμούς σε ένα καμπύλο άνοιγμα, μια ένδειξη με γραμμές, ή ακόμη και ένας δείκτης «πάνω/κάτω», ανάλογα με το ρολόι. Ορισμένα ρολόγια διαθέτουν μια χρωματική ένδειξη η οποία είναι μπλε, όταν το ρολόι είναι πλήρως κουρδισμένο, και σταδιακά γίνεται κόκκινη προειδοποιώντας για τη μείωση της ισχύος. Σε άλλα ρολόγια χρησιμοποιούνται τα σύμβολα «+» και «–». Κάποιοι λάτρεις των ρολογιών θέλουν να υπάρχει ένδειξη power reserve στο καντράν, για αισθητικούς και λειτουργικούς λόγους.
Ωστόσο, δεν υπάρχει σε όλα τα μηχανικά ρολόγια. Το πλεονέκτημά της είναι ότι δείχνει πότε χρειάζεται κούρδισμα το ρολόι, είτε περιστρέφοντας την κορώνα αν διαθέτει χειροκίνητο κούρδισμα, είτε φορώντας το στο χέρι αν κουρδίζεται αυτόματα.